Диогу Жота: ойынмен өмір сүрген бозбаламен қоштасу
Фото: Getty Images
3 шілде 2025 жыл. Футбол әлемі үнсіз қалды. «Ливерпуль» шабуылшысы, Португалия құрамасының ойыншысы Диогу Жота жол апатынан көз жұмды. Ол небәрі 28 жаста еді. Бір айдың ішінде Премьер-лигада чемпион атанып, екінші рет Ұлттар лигасын ұтқан Жота үшін жаңа маусым үміт пен қуанышқа толы болуға тиіс еді. Бірақ тағдыр басқа жолды таңдады.
Бар болғаны бес күн бұрын ол көп жылғы сүйіктісі Руте Кардозомен шаңырақ көтерген. Үш баласы бар жас отбасы еді. Енді міне, отбасы мен бүкіл футбол қауымдастығы орны толмас қазаға тап болды.
Фото: Getty Images
Ойын алаңынан – жүрекке дейін
Диогу Жозе Тейшейра да Силва – Португалияның Порту қаласына жақын Масарелуш атты шағын елдімекенде дүниеге келген. Алғашқы футбол қадамын «Гондомар» академиясында бастаған. Кейіннен «Пасуш де Феррейра» сапында көзге түсіп, 19 жасында-ақ Португалия чемпионатында 12 гол соққан алғашқы ойыншы атанды.
Оның дарынын Испания бірден байқады. 2016 жылы «Атлетико Мадрид» оған келісімшарт ұсынды. Бірақ мадридтік клубтың жейдесінде бірде-бір ойын өткізбей, ол бір маусымға «Портуға», кейін Англияның «Вулверхэмптэн Уондерерс» клубына жалға берілді. Дәл осы Англияда Жота жарқырай түсті.
2017/18 жылғы маусымда ол Чемпионшипте 17 гол соғып, клубтың Премьер-лигаға жолдама алуына себепкер болды. Кейін «Вулвз» оның трансферлік құқығын толығымен сатып алды. Ал 2020 жылы Юрген Клопптың «Ливерпулі» оны өз құрамына қосып, жаңа деңгейге шығарды.
Фото: UEFA via Getty Images
Ливерпульдің сүйіктісі
Жота «Энфилд» стадионында өз орнын тапты. Әуелде резервтегі ойыншы болса да, уақыт өте келе негізгі құрамның ажырамас бөлігіне айналды. Ол жылдамдығы, дриблингі және шабуылды сезу қабілетімен ерекшеленді. Англиялық жанкүйерлер оны «Jota the Slotter» деп атап кетті – салқынқанды соққылары үшін.
«Ливерпуль» сапында ол Англия чемпионаты, Кубок, Лига кубогы секілді ішкі жарыстарда бәрін жеңіп көрді. Жота шешуші сәттерде үнемі алға шығып, керекті голды соғатын. Соңғы голын да маңызды матчта – «Эвертонға» қарсы дербиде соқты. Ол гол чемпиондықты жақындата түсті.
Бес маусым ішінде 182 ойын өткізіп, 65 гол соқты. Егер жарақаттар болмағанда, бұл көрсеткіш тіпті жоғары болар еді.
Фото: Getty Images
Алаңнан тыс өмір: отбасы, киберспорт, шынайылық
Жота тек алаңдағы ойынымен емес, өмірге деген көзқарасымен де ерекшеленді. Ол ешқашан өзін жұлдыз сезінген жоқ. Қарапайым, ашық-жарқын мінезімен командаластарының сүйіктісі атанды. Әсіресе Дарвин Нуньес пен Луис Диаспен жақын араласатын. Олар оны нағыз дос, шынайы адам деп сипаттады.
Киберспортқа деген қызығушылығы да ерекше болатын. FIFA ойындарында әлемдік деңгейдегі рейтингтерге еніп, турнирлерде жеңіске жетті. Өзі құрған Luna Galaxy ұйымы кейін кәсіби киберспорт командасына айналды. 2024 жылы Сауд Арабиясындағы Esports World Cup-қа барып, CS2 командасы ашу идеясын да қозғаған еді.
Жота спортта ғана емес, өмірде де балансты іздеді. 2024 жылы берген сұхбатында психологиялық қолдаудың маңыздылығы жайлы ашық айтып, «кейде қорқынышыңды сөзбен айтсаң – ол әлсірей түседі» деген болатын. Бұл – жаңа буын спортшысына тән тереңдік.
Фото: UEFA via Getty Images
Ерте үзілген өмір
2025 жылдың шілде айында Жота отбасымен бірге демалыстан кейін Португалияға оралмақшы еді. Бірақ 3 шілдеге қараған түні, Испанияның солтүстік-батысында орналасқан А-52 жолында, ағасы Андремен бірге келе жатып, көлік апатына ұшырады. Автомобиль аударылып, өртеніп кеткен. Құтқарушылар оқиға орнына тез жеткенімен, екеуін аман алып қалу мүмкін болмады.
Оның өлімі – тек португалиялықтар үшін емес, бүкіл футбол әлемі үшін орны толмас қаза. Криштиану Роналду: «Бұл ешқандай мағынаға сыймайды», – деп жазды. Юрген Клопп: «Біз тамаша ойыншыны ғана емес, адам ретінде де ғажайып тұлғаны жоғалттық», – деді.
Фото: Getty Images
Естелік
Диогу Жота – жай ғана футболшы емес еді. Ол – табандылықтың, еңбекқорлықтың, адалдықтың символы. Ол – заман талабына сай, бірақ адамдық қалпын жоғалтпаған тұлға. Ол – киберспорт пен футболды біріктіре алған ерекше буын өкілі.
Оның өмірі тым қысқа болды. Бірақ сол қысқа өмірінде ол жүздеген ойын өткізді, ондаған гол соқты, отбасын құрды, тарихқа енді.
Жотаға арналған ән – «Oh his name is Diogo» – «Энфилд» аспанында әлі талай рет естілері анық. Өйткені ол – жүректерде қалған чемпион.
